EMDR Terapisi Nedir?

EMDR terapisi (Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşlemleme), travma ve stresle ilgili sorunların, özellikle de travmatik stresin tedavisinde kullanılan terapötik bir yaklaşımdır. EMDR, travmatik veya duygusal olarak stresli deneyimlerle doğrudan ilgili olan bozuklukları tedavi etmek için göz hareketlerini ya da diğer uyarım biçimlerini (kulaklıktan ses vs.) kullanan kapsamlı bir metodolojidir. 

Bir veya daha fazla EMDR seansından sonra travmatik olayla ilgili rahatsız edici anılar duyarsızlaşır ve olumsuz duygusal yüklerini kaybeder. Bu terapide, olaydan bu yana geçen süre ne kadar olursa olsun değişim, çok hızlıdır. Düşünceler de genellikle yumuşar veya tamamen kaybolur. 

EMDR tedavisi, bilişsel olarak yeniden yapılandırma yoluyla hastanın, bakış açısını değiştirmesine, duruma uygun olacak duyguları dahil etmesine ve fiziksel tepkileri tamamen ortadan kaldırmasına olanak tanır. 

 

EMDR terapisi, şiddeti az veya çok yüksek olabilen travma ve stresle ilgili bozuklukları tedavi etmek için kullanılır. Bu terapötik yaklaşım hem küçük travmalardan hem de ölüme bile yol açabilen, her halükârda hastanın, kendisinin veya çevresindeki insanların fiziksel bütünlüğünü ciddi şekilde tehdit edebilen büyük travmalardan kaynaklanan rahatsızlıkları hafifletmek için kullanılır. Genel olarak EMDR terapisi ile şu rahatsızlıklar tedavi edilebilir:

• Trafik veya iş kazasından kaynaklanan travmalar

• Doğal afetler sonrası ortaya çıkan rahatsızlıklar

• Çeşitli istismar türlerini takip eden travmalar

• Yeme bozuklukları

• Sevilen birinin ölümünden sonra ortaya çıkan problemler

• Çocukluk veya yetişkinlik döneminde maruz kalınan aşağılanma

• Çeşitli türden çocukluk travmaları

EMDR, yukarıda bahsedilen travmaları yaşamak zorunda kalan bireylerde ortaya çıkabilen travma sonrası stres bozukluğunun tedavisinde de yaygın olarak kullanılır. Bu terapi depresyon, anksiyete, uyku bozuklukları, kişilik bozuklukları, panik atak ve fobiler gibi diğer sorunların tedavisi için de tercih edilebilir.

 

EMDR terapisi, bu uygulamada uzmanlaşmış profesyonel bir psikoterapist veya psikolog tarafından gerçekleştirilir. Uzman, hastanın duygusal olarak travmatik veya olumsuz deneyimin anısını yeniden detaylandırmasına izin vermek için bu yöntemi kullanır.

Travmatik deneyimin işlenmesi, travma anında yaşanan görüntü ve buna ilişkin olumsuz düşüncelerin belirlenmesi, göz hareketleri yoluyla gerçekleşir. Uzman psikolog tarafından profesyonellikle yürütülen ve yönetilen bilgilerin yeniden detaylandırılması, duygusal alanı hangi koşulların oluşturduğunun çözülmesine yol açar. EMDR terapisindeki deneyim, yapıcı bir şekilde kullanılarak hafıza, artık olumsuz olmayan duygusal ve bilişsel bağlamda bütünleştirilir.

 

EMDR, travma anında ortaya çıkan anılar üzerinde çalışır. Travmalar, vücutta olduğu kadar zihinde de iz bırakır ve bir tetikleyici veya uyaran, travmaları yeniden etkinleştirebilir. Uyarıcı ise bir ses, koku veya düşünce olabilir.

Hafızada uygun olmayan şekillerde depolanan travmatik durumlar, iyileşme sürecini tamamlamayan bir yara gibi davranır. EMDR terapisi ise vücudun fizyolojik olarak iyileşmesini hızlandırır. Bu terapi, standart bir protokol izler. Genel olarak EMDR terapisi, 8 adımdan oluşur:

EMDR ile tedavinin ilk aşaması, hastanın dikkatli ve eksiksiz bir şekilde tıbbi öyküsünün alınmasını içerir. Bu aşamada terapist, hastayı etkileyen ve bozukluklara neden olan travmatik veya stresli olayın ne olduğunu belirler. Daha sonra hastanın, bu tür bir tedaviye uygunluğunu doğrular.

Bu aşamada terapist, hastayı tedaviye hazırlar. Uzman, hastaya temel aldığı teoriler ve seansın nasıl gerçekleşeceği konusunda bilgi verir. 

3. Aşama 

Bu aşama travmanın anısını, uyandırdığı duyumları ve olumsuz duyguları değerlendirmek ile beraber tanımlamaktan oluşur.

Bu adım, duyarsızlaştırma aşamasıdır. Hasta, travmatik belleğe odaklanmaya ve terapist tarafından yapılan el hareketlerini gözleriyle takip etmeye davet edilir. Terapistin yaptığı bu hareketler, o ana kadar engellenmiş bilgilerin yeniden işlenmesini, sonunda çözüme varılmasını ve bu rahatsızlık hissinin kaybolmasını destekler. 

Bu aşama, travmatik veya stresli olayın, bilişsel olarak yeniden yapılandırılmasından oluşur. Başka bir deyişle uzman, hastanın travmatik olaya bakış açısını olumlu yönde değiştirmesini sağlar. 

Terapist, hastayla birlikte travmatik veya stresli olayı yeniden düşünerek hala fiziksel duyumların olup olmadığını kontrol etmek için vücut taraması adı verilen bir işlem gerçekleştirir.

Bu aşama, kapanma aşamasıdır ve terapistin amacı, hastanın denge durumunu doğrulamaktır. Bu aşamada hasta düşüncelerini, duyumlarını, rüyalarını veya görüntülerini günlük tutar gibi not eder. 

Bu son aşamada psikolog, hastada yeni bozuklukların, düşüncelerin veya duyguların ortaya çıkıp çıkmadığını kontrol eder.  

 

EMDR terapi süresi, hastanın ihtiyaçlarına göre değişir. Ancak bu tür terapötik yaklaşımın bilinen avantajları arasında sınırlı sayıda seansta etkili sonuçların garanti edilmesi de vardır.

Yapılan bazı araştırmalar, tek bir travmatik olay yaşadığını bildiren hastaların %87’sinin sadece 2 seans ve %92’sinin ise 3 seans EMDR terapisi ile artık semptomlarının olmadığını göstermiştir.

 

Yapılan birçok klinik araştırmaya göre EMDR terapisinin çok etkili olduğu görülmüştür. Bu terapiden sonra çoğu durumda hasta, artık rahatsız edici düşüncelerin ve anıların kurbanı olmaz. Ayrıca hastalar, terapiden sonra artık kaçınma davranışları göstermezler ve hafızadan kaynaklanan hipervijilans (aşırı uyarılma) durumunda olmayı bırakırlar. Bu sorunların birçoğu tipik olarak taşikardi, terleme ve kaygı ile karakterizedir. 

Başka bir deyişle EMDR'den sonra hasta, olayı hala hatırlar ancak travmatik sorunları olmaz. Daha uyumlu bir bakış açısı ile beraber olumlu bir bilişsel ve duygusal şema içinde olaylarla bütünleşir.

 

EMDR terapisinin bilinen büyük bir zararı yoktur ve tedaviden sonra hastalarda, genel olarak herhangi bir yan etki ortaya çıkmaz. Ancak bazı hastalarda, seans sırasında ve sonrasında çok nadir de olsa yorgunluk hissi olabilir. 

Bununla birlikte her birey, tedaviye farklı tepki verir. Bu nedenle, rahatsız edici olarak kabul edilen semptomlar, duygular veya duyumların ortaya çıkması durumunda terapisti bilgilendirmek ve onunla konuşmak faydalı olacaktır.

Sıkça Sorulan Sorular

 

EMDR terapisi ile hipnoz, aynı değildir; bunlar, çok farklı iki psikoterapötik yöntemdir. Her iki yöntem de dikkati odaklamak için gözleri bir kanal olarak kullanabildiğinden dolayı birçok insan, her iki yöntemin aynı olduğunu düşünebilir. Ancak bu yöntemler, farklı varsayımlara dayanan ve farklı tekniklerin kullanıldığı terapötik yaklaşımlardır. Örneğin, EMDR tedavisinde seans sırasında bilinç durumunda bir değişiklik olması beklenmez. Ancak, hipnoz tedavisinde bu durum, çok daha farklıdır. 

 

EMDR, kalıcı bir uygulamadır. Yapılan birçok araştırmada bu terapinin etkisinin yıllar boyunca devam ettiği görülmüştür. Bundan dolayı tedavi, travmatik ve stresli birçok rahatsızlıklar için etkili çözümdür. 

 

Birçok terapinin etkisi, uzun bir süre sonra ortaya çıkarken EMDR tedavisi, çok kısa sürede etkisini gösterir. Bu terapide hastalar, sadece 2 ile 3 seans sonra etkileri görebilirler. 

 

EMDR’de başarı için uzmanın talimatlarına uymak ve odaklanma çok önemlidir. Özellikle de tedavi sırasında odaklanma, tam olarak sağlanmazsa uygulama, başarısızlıkla sonuçlanabilir.

 

Kayseri EMDR terapisi seans ücreti, çok sayıda değişkene bağlıdır. EMDR terapisi fiyatı, gerçekleştirilen seans sayısına, dolayısıyla da tedavi süresine, işlemi yapan uzmana, lokasyona ve tedavinin yapıldığı klinik, hastane veya tesise göre tamamen değişir.

 

Kayseri Klinik Psikolog Serdar Avşar'dan Randevu Oluşturmak için TIKLAYINIZ